Afyonkarahisar’da Halk ile Konuşma

Belediye binası önünde söylenmiştir.

Saygıdeğer Ahali!
Daha önce birçok kez şehrinize gelmiştim. Ancak o zamanlar sizi ümitsiz, düşünceli, acılı görürdüm. Çünkü düşman yakınınızda idi ve içinize girmek ihtimali vardı. Nitekim düşman içinize girdi, burada aylarca zulüm yaptı, haksızlık yaptı. Çok acılar, sıkıntılar, üzüntüler çektiniz; ancak emin olunuz, ben bütün çektiğiniz acıları duyduğunuz üzüntüleri biliyordum, ben de sizin acılarınıza katılıyor, ben de sizin hıçkırıklarınızla beraber hıçkırıyor, ben de sizinle beraber ağlıyordum. Elhamdülillah bugün hepinizi çok şen, çok keyifli, çok sevinçli görüyorum. Sizi böyle görmekle ben de sizinle beraber  mutluyum. Bütün o acıklı, karanlık günlerden sonra Elhamdülillah, işte size keyif veren güneşli günlere erdiniz. Sizi bugünlere ulaştıran Cenab-ı Hakkın sizlerden bundan sonra beklediği noktayı da  elbette çok iyi bilirsiniz. Cenab-ı Hak artık hepinizden bir daha öyle kara günlere düşmemenizi bekliyor.

Ey Ahali!
Gördüğünüz bütün o felâketlerden sonra, sizleri o felâkete sürükleyen  nedenleri elbette çok sağlam fikirlerle anlamışsınızdır. Ve o felâketlerden, nasıl kurtulduğunuzu elbette açıklıkla anlayıp değerlendirmişsinizdir. Sizler ve bütün millet o felâketlere kendi benliğine hâkim olmadığı, kaderini şunun bunun eline verdiği, şunun bunun esiri olduğu için uğramıştı. O felâketlerden ancak milli benliğinize hâkim olduğunuz için kurtuldunuz; amaca doğru tek parça bir millet halinde yürüdünüz; üzerinize çöken felâketlere dayanıklılık gösterdiniz, kararlılık gösterdiniz ve ancak böylece başarılı oldunuz.

Bundan sonra da hâkimiyetinizi canınız gibi saklayarak milli  hâkimiyetinize, namusunuza, kutsal saydıklarınız gibi dört elle sarılarak uygun çalışma ile, tek parça bir halde geleceğe doğru yürüyecek, bugünden daha mutlu, daha şerefli, rahat ve mutlu günlere kavuşacağız.

Ey Ahali,
Cenabı Hak birlikte, dayanışma ile çalışan, şerefini, namusunu koruyan milletleri mutlu eder. Biz de bundan önce olduğu gibi bundan sonra da bu birlik, bu dayanışma ile çalışırsak, Allah’tan böyle bir mutluluğu haklı olarak bekleyebiliriz.
Şimdiye kadar olduğu gibi bundan sonra da, ben ve arkadaşlarım, sizler için, milletin mutluluğu ve kurtuluşu için, milletin kendi hâkimiyetine sahip olarak bir daha şunun bunun esiri olmaması ve lâyık olduğu mutluluğa sahip olması için, gücümüzün yettiği kadar çalışacağız. Bu çalışmamızda bize kuvvet verecek, bize dayanak olacak sizlersiniz. Sizlerde bu güveni gördükçe bütün arkadaşlarımla emin ve kuvvetli olarak çalışacağız. İleride daha uygun zamanlarda, daha etraflı görüşmek üzere şimdilik allahaısmarladık, ey saygıdeğer ahali.

Hâkimiyet-i Milliye, 2. 4. 1923