Büyük Millet Meclisi’nin İkinci Dönem Üçüncü Toplanma Yılını Açarken

Büyük Millet Meclisi’nin Saygıdeğer üyeleri!

Büyük Millet Meclisi’nin yedinci çalışma yılına giriyoruz. Huzurunuzda tekrar bulunmaktan duyduğum mutluluğu belirtir, sayın üyeleri saygıyla selâmlarım. (Teşekkür ederiz sesleri).

Yüce Meclis çalışmalarına ara verdiği sırada Cumhuriyet Ordusu’nun, irtica olayını bastırmak ve ortadan kaldırmak çabası içinde olduğunu bilmekteyiz. Ordu, Cumhuriyet düşmanlarını hızla ve kesin şekilde ortadan kaldırmıştır. (Şiddetli alkışlar) Cumhuriyet Ordusu’nun bu uğurda verdiği şehitleri, en içten duygularımla anar, ordumuza karşı beslediğimiz güven ve takdirimizi bu nedenle de tekrar ederim. (Alkışlar) En çok üzerinde durulacak ve güvenilecek nokta, milletin Cumhuriyeti nasıl benimsediğini, seferberlik ve genel millî gösterilerdeki içten gelen coşkulu davranışlarla ortaya koymaktadır. (Alkışlar).

Tunalı Hilmî Bey (Zonguldak)-Yaşasın Türkler!
Cumhurbaşkanı (devamla)- Bu ayaklanma olayının, irtica ağırlıklı olduğu, genellikle önceden hazırlanmış bir fikir akımı ile birbirine bağlı hazırlıkların uygulanması sonucu oluştuğu, bir yıldan beri gelişen durum ve olaylar ile bir kez daha kesinleşmiştir.

Büyük Millet Meclisi’nin, durumu gerektirdiği biçimde ve güvenliği göz önünde bulundurarak aldığı yeni önlemler, vatanın esenliği ve dokunulmazlığını ve vatandaşların huzur ve güvenliğini sağlamıştır. Yüce Meclis, gözlemlerinde ve önlemlerindeki yerinde kararları ile millî tarihimizde yüce yerini hakkı ile kabul ettirdi.

Sayın üyeler! Vatanımızın çeşitli yerlerinde, milletimizin fertleriyle doğrudan doğruya olan temaslarımız sonucu, milletimizin huzur ve güvenlik içinde bulunduğu yüce zenginlik ve uygarlığa ulaşmak için sahip olduğu azim ve irâdeyi her fırsatta ortaya koyduğunu gördük.

Millet, çağdaş uygarlığın bütün milletlere sağladığı hayat ve araçları, esasta ve biçimde aynen ve tam anlamı ile gerçekleştirmek konusunda kesin kararını vermiştir. (Şiddetli alkışlar, bravo sesleri). Milletimiz, yüzyıllar boyu sürekli aldatılmış olduğunun bilincinde olarak, yenilik ve reform alanlarında gösterdiği olağanüstü çalışmaların bir an bile kesintiye uğramasına izin vermemek konusunda kararlıdır. (Alkışlar).

Yeni Türkiye’nin dünya ile ilgili, millî ve ekonomik siyasetleriyle belirlenmiş olan millî amacı, hepimizin çalışma yönünü belirlemiş bulunmaktadır ve bu yolun kısa sürede milletimizin yüce yeteneklerini göstermeye imkân vereceği konusunda şüphe yoktur. (Alkışlar, bravo sesleri)

Sayın üyeler! Türk milleti, egemenliğine sahip olduğu bu döneme gelinceye kadar etkisinde kaldığı ve çöküntüsüne neden olan etkenlerin iç yüzünü anlamıştır. Bu kötü etkenlerin her ne biçim ve nitelikte olursa olsun yeniden ortaya çıkmasına göz yumamaz.
İnsanların inanç dünyasının, basının özgürlüğü ve siyasal özgürlükleri gibi ortaya çıkan kutsal değerlerin, sosyal topluluğumuzu üzecek ve soysuzlaşmaya dönüştürecek biçimde yanlış kullanılmasına, sosyal yapımızın kendi varlığı engel olmaktadır. (Bravo sesleri, alkışlar).

Saygıdeğer efendiler: Basın özgürlüğünün zararlı yönlerinin giderilmesinin, ancak basın özgürlüğü ile gerçekleşebileceği konusunda Büyük Meclisimiz’in olumlu karşılanan prensipleri, eğer Cumhuriyetin, ruhu olan erdemden yoksun kişilere basın ile haydutluk yapmak imkânını verirse, ve aldatma, saptama gibi fikir hayatında uğursuz etkileri görülürse, tarlasında çalışan suçsuz vatandaşların kanlarının akmasına, yuvalarının dağılmasına neden olursa ve eğer son olarak haydutluğun en zararlısını seçen bu gibi küçük kişiler, kanunların özel izninden yararlanma imkânını bulurlarsa, Büyük Millet Meclisi’nin öğretici ve yok edici gücünün işe el koyması ve uyarması doğal olarak gerekli olur. (Bravo sesleri, alkışlar).

Gerçek şu ki, Cumhuriyet devrinin kendi düşünce ve ahlâk bilgileri ile süslenmiş basınını, yine ancak Cumhuriyet’in kendisi yetiştirir. Bir yandan geçmiş dönem gazetelerinin ve ilgililerinin düzelmeyen yanları milletin gözü önünde çıkarken, diğer yandan Cumhuriyet basınının temiz ve verimli alanı gelişmekte ve yükselmektedir. (Bravo sesleri) Büyük ona soylu milletimizin yeni hayat çalışmalarını ve uygarlaşmasını kolaylaştıracak ve cesaret verecek olan, ancak bu yeni düşünceleri taşıyan basın olacaktır.

Sayın üyeler! İrtica olayı, bazı illerimizde bulunan sosyal ve idarî hastalıkları bütün olarak ortaya çıkarmış, ve milletimizin gözleri önüne sermiştir.

Bir bütün olan bu kutsal vatanda, bütün vatandaşların bedensel, malî ve ülküsel bütün yükümlülüklerini aynı kolaylık ve açıklıkla yerine getirmeleri sağlanıncaya kadar, gözlediğimiz hastalıkların düzeltilmesi konusunda kesin çaba sarf etmek zorundayız. Bu yolda alınması gerekli olan özlü ve kesin önlemlerin Büyük Millet Meclisi tarafından sürekli olarak ve özenle izleneceği konusunda milletimize güvence veriyoruz.

Saygıdeğer efendiler! Ekonomik durumumuzda bir yıldan beri harcanan olağanüstü çabaların sonucu özel bir seviyededir.
Cumhuriyet’in çalışan kişilere sağladığı huzur ve güven, vatandaşların sağlıklarını korumak için açılan savaşın sonucu, köylümüz ve tarımımız üzerindeki aşar vergisinin kaldırılmasıyla ortaya çıkan rahatlık, milletin daha çok üretmek, daha çok bolluğa kavuşmak için çalışmak isteklerini övgüyle anılacak bir duruma getirmiştir.

Sağlık kurumlarımızda, ülkenin gereksinmesine uygun olarak yerini bulan bir çalışma gözlenmektedir. Cumhuriyet hükümetinin başlı başına bir prensip olarak başarı ile izlediği sağlık hizmetinin araçlarının artırılarak sürdürülmesi gerekir ve bu durum çok önemlidir. (Alkışlar).

Tarımımızın karşı karşıya bulunduğu hastalıkları ve zararı gidermek, yeni yöntemle tarımsal araçların öğretilmesi ve genelleştirilmesi konusunda harcanan çabalar, verimli etkilerini göstermektedir.

Ticarî hayatımızda, geçen yıl içinde limanlardaki çalışma ve kolaylaştırıcı işlemler ile ilgili girişimler, temel gereksinmemize uygun çalışmalar arasında sayılmaya değerdir.

Ticaret hayatını genişletmek, kolaylaştırmak ve sağlamlaştırmak konusunda, bankaların elinde bulunan önemli etkinlikler üzerine Yüce Meclisimiz’in dikkatini çekmek isterim.

Efendiler! Ekonomik durum söz konusu olduğunda, bugünkü uygarlığın güçlü temeli olan maden sanayiine özellikle önem vermenizi ve yönelmenizi isterim.
Sanayi fabrikalarına, maden endüstrisine yönelik genel ilgi ve atılımları desteklemek için çözüm yolu ve önlemler bulmak, çok gerekli ve hayatî gereksinimlerimiz arasındadır.

Sayın Üyeler! Kendi kaynaklarımızla ve kendi teknik adamlarımızla giriştiğimiz demiryolu yapımındaki çalışmaları bizzat inceledim ve gözlemledim. Büyük Millet Meclisi’nin hazinesine ve mühendis evlâtlarına gösterdiği önem, güven ve yardım tam olarak bu iş için kullanılmıştır. (Alkışlar) Milletimiz, Yüce Meclis’in demiryolu yapımına gösterdiği istek ve önemi, sevinç ve kıvançla karşılamaktadır. Bu konudaki genel ilgi ve ihtiyaç, harcadığımız çabaların birkaç kat daha artırılmasını gerekli kılmaktadır. (Bravo sesleri) Ulaşım eksikliğinin tamamlanması, vatandaki sosyal ve ekonomik eksikliklerin giderilmesi, her şeyden önce ve her önlemin başında olarak demir yolu ulaşımına bağlıdır.

Saygıdeğer efendiler! Cumhuriyet adliyesinin gelişimi kıvanç verici bir yolda ilerlemektedir. Uygulamalarda güven ve sürat için alınan önlemler olumlu sonuçlar vermektedir.

Cumhuriyet Adliyesi’ne mensup olanların en küçük üyelerine kadar bilimsel yeterliliğe ve Cumhuriyet ülküsüne sahip olmaları konusunda çabalar sevindiricidir. Bir yandan, bilimsel yeterliliği sağlayan kuruluşa önem verirken diğer yandan Cumhuriyet Adliyesi’nin dayanağı olacak kanunların bir an önce yapılmasına önem verilmelidir. Geçmiş yönetimlerden devredilen yetersiz kanunlarla, geçtiğimiz yıllarda genel hayatın karşı karşıya bırakıldığı güçlüklere göğüs  gelebilmesi milletimizin Cumhuriyete olan sarsılmaz ilgisinden ve Cumhuriyet yönetiminin özündeki güç ve kuvvetindedir. Fakat yetersiz kanunların devamına göz yummadan, milletin karşı karşıya bulunduğu zorlukların bir an önce giderilmesi, geciktirilmeyecek zorunlu işler arasındadır. Yüce Meclis’e sunulacak olan Ceza Kanunu, Medenî Kanu’nun ve Ticaret Kanunu’nun bu yasama döneminde derlenmesi ve yayımlanması ivediliğini özellikle söylemek isterim.

Genel hayatımızı yeni baştan düzenleyecek olan bu önemli kanunların, çağdaş uygarlığın kanunları grubundan olması doğaldır. (Bravo sesleri…) Milletimizin içinde bulunduğu uygar topluluğun ekonomik gereksinmeleri o kadar yakındır ki, buna karşılık kanunlarda da aynı şekilde yakınlaşma gerekli bulunmaktadır. Çağımızın gereksinmelerine uygun kanun yapmak ve onu iyi uygulamak, ilerlemek ve yükselmek için gerekli ve çok önemlidir.(Bravo sesleri)

Sayın üyeler! Eğitim konusuna başlarken, kız ve erkek çocuklarımızın ve anne babaların eğitim için gösterdikleri genel istek ve coşkuyu övgü ile anmak isterim. Büyük Millet Meclisi’nin ve Cumhuriyet Hükümeti’nin bu konuda büyük gayretler harcadığı açık olmakla birlikte, bilim ve eğitimde ilerlemeye yönelik genel isteği yerine getirebilmekten daha çok uzağız. Önümüzdeki yıl için sizlerden devletçe yapılabilecek en büyük özveriyi rica ederken, varlıklı olan vatandaşlarımıza da, korunmaya muhtaç olan çocuklarımızı özel girişimleri ile okutup yetiştirmelerini önemle öğütlerim. Kadın ve erkek öğretmenlerimizin yeni nesiller yetiştirmek için yaptıkları özverili çalışmaların yanı sıra, toplumumuz içinde yeni düşünceleri ve uygar yaşamı aşılamak ve yaymak için yaptıkları olumlu etkiler de, bu seçkin kurulların yüce görevlerinin ne kadar bilincinde olduklarını göstermektedir. (Alkışlar) Görev başında onlara kendi söylediğim övgüleri, sizlerin önünde de yeniden belirtmekten mutluyum. Bu övgülerimle birlikte, ayrıcalık oluştursa da, öğrenmiş bulunduğum bir eksikliğine değinerek burada bir öğüt vermeyi gerekli buluyorum.

Hayatın her çalışma aşamasında olduğu gibi, özellikle eğitim aşamasında da asıl başarıyı düzen getirir. (Pek doğru sesleri). Müdürler ve öğretim kurulları düzeni sağlamak, öğrenciler ise düzene uymak zorunluluğundadır.

Efendiler! Eğitimde hayatın gereği olan pratik çalışmalar ve çevrenin özel kurallarını sağlayacak bir sistem üzerindeyiz. Belirli ve yararlı sonuçlar getirecek olan bu sistemin, genişletilerek uygulanması ilgi ve ciddîyet gerektirmektedir.
Sayın üyeler! Türkiye Cumhuriyeti’nin milletlerarası uygarlık ailesinde dikkate alınması gerekli bir güç ve barış unsuru olduğu, geçen bir yıl içinde bir kez daha belirmiştir ümidindeyim. (Alkışlar).

Aramızda siyasal ilişkilerin resmen kurulmamış olduğu devletlerle yeniden antlaşmalar yapılmıştır. Yeniden yapılmış olan antlaşmalar Yüce Meclis’e sunulacaktır. En son Bulgaristan ve Sırp-Hırvat- Sloven krallıklarıyla dostluk antlaşmaları imzalanmıştır.
Komşumuz ve dostumuz Sovyet Cumhuriyeti’yle ilişkilerimiz içtenlikle yürümektedir. Birbirine karşı güven veren davranışlar içerisindeyiz. (Sürekli alkışlar) İran ile olan siyasetimizde iyi komşuluk duyguları duyulmakta ve görülmektedir.
Afgan ile olan siyasî ilişkilerimiz, aramızdaki antlaşmanın içten gereğine dayanmaktadır. (Alkışlar).

Batı devletleriyle olan ilişkilerimizde antlaşmanın kararlaştırdığı konuları iyi niyetle izlemekteyiz. Askıdaki sorunlar, antlaşmanın öngördüğü biçimde gelişmektedir.

Musul sorunundaki hukukî durumumuz, Milletler Cemiyeti’nin özel komisyonunun yerinde incelemesi ile bir kez daha belirlendi. (Bravo sesleri, şiddetli ve sürekli alkışlar). Bu gerçeğe rağmen sorunun halledilmesi ertelendi (Yazık sesleri, ayıp sesleri). Bizim bu sorun içinde durumumuz pek büyük özveri ile sağlanan Lozan Antlaşması ile belirlenmiştir. (Bravo sesleri) Son olarak antlaşma gereğince hak ve adaletin sağlanmasını güvenle beklemekteyiz. (Bravo sesleri, sürekli alkışlar)

Efendiler! Siyaset dünyasında bir süreden beri karşılıklı güvenlik konusu üzerinde yapılan çalışmalar dikkatleri çekmektedir. (Bravo sesleri).  Karşılıklı güvenlik, bütün dünya milletlerinin arzulaması gerekli olan önemli bir mutluluk şartıdır. (Çok doğru sesleri) Ancak güvenlik bütün milletleri kapsamadıkça, bunu, genel barış sağlanmasına yönelik olmaktan çok uygulama alanında bulunan milletlerin bir bölümüne karşı, diğer milletlerin bir bölümünün rahatça hareket etmesini sağlayan bir konu olarak düşünmek gereklidir. (Bravo sesleri, alkışlar)

Tunalı Hilmî Bey (Zonguldak) -Milletler Cemiyeti’nin kulağı çınlasın.

Cumhurbaşkanı (devamla) – Özellikle milletlerarası silâh ticaretinin bazı milletlerin denetim altında tutulmasını sağlayacak önlemler, bu düşünceyi doğrulamaktadır. (Bravo sesleri)

Sayın üyeler! Genel siyasî durum üzerindeki açıklamalarımın, vatan savunmasına verilecek önemin ne kadar ciddî olduğunu gösterdiğini ümit ederim. (Bravo sesleri).

Barış süresince çalışmalarını bilinçli ve bilgili olarak sürdüren kara, deniz ve hava kuvvetlerimizin gücü ve kuvveti aziz Türkiye’nin refah ve bayındırlık yolundaki çalışmalarının güvenliğini sağlayan ve koruyan başlıca unsurdur. (Bravo sesleri, alkışlar) Büyük Millet Meclisi bu yüce unsuru, barış ve güvenliği sürekli kuvvetlendirmekte ne kadar istek gösterse yeridir.

Efendiler! Milletimizin vatanı korumada gösterdiği özel ilgi, övgüye layıktır. Vatandaşların kendi girişimleri ile kurdukları Tayyare Cemiyeti kısa sürede verdiği sonuçlarla engin bir gelişmeye imkân tanımaktadır.

Efendiler! Maliyemiz geçen yılı başarı ile geçirmiştir. Bir yandan aşar gibi büyük bir gelirden vazgeçen ve diğer yandan bir seferberlik yapmış olan devlet, bayındırlık işlerini ertelemeyi gerektirmeyecek bir malî güç gösterirse, bu durum sevinilmeye ve şükran ile anılmaya layıktır.

Saygıdeğer efendiler! Milletin ekonomik gelişmesine engel olan malî güçlüklerin giderilmesi ve vergilerin yerinde ve adalet ile dağıtılması yolundaki malî reformların sürdürülmesi gereklidir. Diğer, yandan devletin şimdiye kadar açıkladığım genel gereksinimlerini sağlayacak imkânlar bulmak gerekir. Devletin durumu imarı ve yeniden kurulma düşünceleri doğal olarak vatandaşlara birtakım görevler ve özveriler yüklemektedir. Ülkemizin ve milletimizin bugünkü ekonomik durumu sosyal düzeyi, devletin korunması ve ülkenin bayındırlığının sağlanması vatandaşların refahı ve mutluluğu için daha çok olanak sağlanmasına bilimsel açıdan uygundur. Bu olumlu gerçekten esinlenmekte olan Yüce Meclis’in akla uygun kaynakları bulup gerekli araçları sağlayacağına inanıyorum.

Sayın efendiler! Türkiye’nin millî tarihinde, Yüce Meclis’in her toplanma yılı, yüzyılların reformlarını ve gelişmelerini sağlamakla seçkin bir yer tutmuştur. (Bravo sesleri)

Yeni toplanma döneminde, milletin genel hayatında dünya ile ilgili millî ve ekonomik bir yöntemin ilerleme ve iyi sonuçlar sağlamada bir kat daha başarılı olmasını dilerim.

Aziz arkadaşlarım! Her şeyin üzerine, bu Büyük Meclis’in bir üyesi olmakla duyduğum övüncü arz ederek, sizleri ve naçiz bir ferdi olmakla övündüğüm ve gurur duyduğum Büyük Türk Milletini saygıyla selâmlarım. (Şiddetli ve sürekli alkışlar)

Refik Bey (Konya) -Varol! Türk’ün büyük evlâdı.