Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin Beşinci Dönem Dördüncü Toplantı Yılının Açılışında Atatürk Adına Başvekil Celal Bayar Tarafından Okunan Söylev

Sayın Milletvekilleri!

Hepinizi sevgi ve saygıyla selâmlarım…
Geçen yıl aziz Kamutay arkadaşlarıma millet ve memleket için ne gibi verimli işler başarmak istediğimizi açıklamıştım. Bugün de bunlardan hangilerinin bu yıl içinde yapıldığını bildirmek isterim.
Sayın arkadaşlarım,

Her şeyden önce size kıvançla arz edeyim ki, millet ve memleket, geçen yılı tam bir huzur ve sakinlik içinde yükselme ve kalkınma çalışmaları ile geçirmiştir.

Uzun yıllardan beri süre gelen ve zaman zaman gergin bir şekil alan Tunceli’ndeki toplu haydutluk olayları belli bir program içindeki çalışmalar sonucu kısa bir sürede ortadan kaldırılmıştır. Bölgede bu gibi olaylar bir daha tekrarlanmamak üzere tarihe aktarılmıştır. (Bravo sesleri).

Cumhuriyetin getirdiği bütün iyiliklerden yurdun diğer evlâtları gibi oradakiler tam anlamıyla yararlanacaklardır.
Özel idare ve belediyelerin bu yılki çalışmaları, geçen yıllardakinden çok daha verimli olmuştur.
İmar işlerinde belediyeleri hukukî açıdan aydınlatmak, onlara önderlik etmek, çalışmalarını izlemek ve denetlemek üzere merkezde bir teknik büro kurulması, yol ve yapı konununda işlerin ve istimlâk işlemlerinin ivedilikle yürümesini sağlayacak değişikliklerin yapılması, Belediyeler Bankası’nın işlerinde yardımını genişletmesi, çiftçi mallarının güvenliğini korumak ve tarımsal suçları hızla ortaya çıkarıp suçluların cezalandırması konularında yüksek Kamuta’ya sunulmak üzere birer kanun tasarısı hazırlanmıştır.
Büyük Meclis’in onayına sunulmuş olan yeni nüfus kanununun kabulü ve uygulanması, nüfus işlerinin daha modern ve düzenli bir biçimde yürütülmesini sağlayacaktır.

Saygıdeğer Arkadaşlar,
Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı, kendisine verilen sağlık ve sosyal yardım görevleri ile iskân ve göçmen işlerini yüksek Meclis’in kabul buyurduğu ödenek içinde başarıyla sürdürmüştür.

Bu yılın ilkbaharında, Orta Anadolu’da, özellikle Kırşehir ve Yozgat bölgesinde bir kısım köylerimizi yıkan ve aziz vatandaşlarımızdan bazıların ölümüne neden olmakla bizi çok üzen bir yer sarsıntısı olmuştu. Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlık’ı ve aynı zamanda bu işle görevlendirilen Kızılay Dernek’i, felâkete uğrayan vatandaşlarımızı korumak için zaman geçirmeden gerekli önlemleri almışlardır.
Bu alanda yapılmasına karar verilen 2114 evden bir kısmı bitmiştir. Bir kısmının da inşaatı ilerlemektedir. Bu hizmet ve çalışmaları memnuniyetle belirtmek isterim.

Milletvekilleri!
Memlekette var olan huzur ve güvenliğe paralel olarak adalet organları da düzenle işlemektedir. Suçüstü olaylarla ilgili kanunun uygulanmasından elde edilen iyi sonuçlardan örnek alınarak, bu kanun, ağır cezalı suçları da kapsamına almıştır.
İnkılâbımızın devamlılığını sağlamak için yeni kanunî önlemler alınmıştır. Bu amaçla, Türk Ceza Kanunu’ndaki devletin manevî kişiliğine ve devlet güçlerine karşı olan suçlar, daha ağır cezalara bağlanmıştır.

Cezaevlerinin terbiye, iyileştirme ve iş temellerine göre düzeltilmesi yolundaki faydalı çalışmaların genişletilmesi, topluma doğru yoldan saparak, hürriyetini kaybetmiş olan binlerce vatandaşı yararlı birer vatandaş olarak yeniden kazandırmaktadır.

Sayın Milletvekilleri,
Devletin ekonomik alandaki yapıcı ve yaptırıcı gücü ve prensibinin tarımsal işlerimize de uygulanması yolunda bir örnek olmak üzere tüzel kişiliği olan Ziraat İşletmeleri Kurumu kurulmuştur.
Geçen yılki nutkumuzda:
“Millî ekonomimizin temeli tarımdır. Bunun içindir ki, tarımda kalkınmamıza büyük önem vermekteyiz. Köylere kadar yapılacak programlı ve pratik çalışmalar, bu amaca ermeyi kolaylaştıracaktır. Fakat bu önemli işi isteğe uygun bir biçimde hedefe ulaştırmak için ilk önce, ciddî etütlere dayalı bir tarım siyaseti belirlemek ve bunun için de her köylünün ve bütün vatandaşların, kolayca kavrayabileceği ve severek uygulayabileceği bir tarım rejimi kurmak gereklidir” öğüdünde bulunmuştuk.
Bununla ilgili incelemeler tamamlanmıştır.

Cumhuriyetin 15. yılı plânlı, sistemli tarım ve köy kalkınmasının başlangıcı olmalıdır.

Sayın arkadaşlar,
Ekonomik işlerimiz normal gelişme yolunu izlemektedir.
Bu yıl üretimin, takasın ve kredinin düzenlenmesi ile sanayileşme, kurumlaşma alanlarında olumlu sonuçlar alınmıştır.
Maden Teknik ve Arama işleriyle maden işletmeleri, programlarına göre geliştirilmektedir.
Dış ticaret siyasetimizin durumu, millî ve milletlerarası konjonktüre uyarak, karşılıklı yarar ve izin alınması temeline bağlı kalmakta devam etmiştir.

İhracatın denetlenmesi ve ihracat mallarımızın standartlanması yolundaki çalışmalar yürümekte ve iyi sonuçlar elde edilmektedir. Bu yıl yeniden birtakım ihraç mallarımız da denetlenecek mallar arasına girmiştir.

Böylece ihracatımızın ve ihracattaki saygınlığımızın yükseltildiğini gördüğümüz bu yöntemin alanı genişletilmektedir.
Halkımızın güzellik yeteneğini belirten ve her günkü ihtiyaçlarımızın büyük bir kısmını karşılayan el ve ev küçük sanatlarının Cumhuriyet rejiminde kendilerine yaraşan yere yükseltilmesi gerekir. Bunun için özendirmelerin yapılmasını ve bu konudaki tasarının bir an önce görüşülmesini öğütlemeyi uygun bulurum.

Geçen toplantı döneminde yüksek Meclis’in kabul buyurduğu “Sermayesinin tamamı devlet tarafından verilerek kurulan İktisadî Teşekküllerin kuruluşlarıyla yönetim ve denetimleri” ile ilgili kanunun uygulanması için organizasyona başlanmıştır.
Memleketin çeşitli yerlerinde kredi ve satış kooperatiflerinin ve birliklerinin kurulması sürdürülmüştür. Bu arada Karadeniz Bölgesi’nde fındık ürünü için beş kooperatif ve bunlar için merkezi Giresun’da olmak üzere bir birlik kurulmuştur.
Küçük esnafa ve küçük sanayicilere ihtiyaç duydukları kredileri sağlamak üzere Halk Bankası ve Halk Sandıkları kurulmuştur.
Kredinin normal şartlar altında ucuzlatılmasının ekonomik alandaki önemli etkisi bilinmektedir. Büyük Millet Meclisi’nin kabul buyurduğu kanun ile faiz sınırlarının indirilmesini memnuniyetle karşılarım.

Büyük Millet Meclisi, Denizbank’ı kurmakla çok yerinde bir girişimde bulunmuştur.
Birinci beş yıllık sanayi planımız başarıyla bitmek üzeredir. Buna ek olarak, üç yıllık bir maden işletme programı hazırlanmış ve uygulanmasına başlanmıştır. Bu üç yıllık maden programının büyük bir kısmını içine alarak ve şeker endüstrisini de genişleterek makine, kimya, gıda maddeleri, toprak ve su ürünleri, ev yakıtları sanayi ve liman inşası, taşıma araçlarının çoğaltılmasını ve deniz işleri için duyduğumuz ihtiyaçları da içeren ve belirten dört yıllık üç numaralı yeni bir program yapılmış ve açıklanmıştır.
Bu plân için harcanacak para 85 ila 90 milyon lira arasında sanılmaktadır. Bununla ilgili kredinin sağlandığı bilinmektedir.
Memleket için faydalı olan her girişimi yüksek bir vatanseverlik duygusuyla destekleyen ve koruyan değerli Meclisin bu plân için de yardımlarını esirgemeyeceğine şüphem yoktur.

Saygıdeğer Milletvekilleri!
Memleketin imarı ve kalkınması yolunda çok önemli görevler alan Cumhuriyetin Bayındırlık Bakanlığı’nın içindeki çalışmalarının en üst düzeyde verim vermiş olduğunu görmekteyim.

Geçide açılan büyük köprülerin bu yıl 115’e vardığını  belirtir ve sayılarının ihtiyaca uygun olarak hızla çoğaltılmasını dilerim.
İstanbul’dan başlayan Avrupa turistik asfalt yolunun birinci kısmı bitirilmiştir. Son kısımlarının yapımı sürdürülmektedir.
Memleketin genel su siyasetinin önemi üzerinde durmaktayız. Geçen dönemde kabul buyurduğunuz bir kanun ile Adana ovasının sulama işlerine hız verilmiş olmasını sevinçle bildiririm. Diğer su işlerimiz de program içinde yürümektedir.
Geçen yıl yapılmasına başladığını bildirdiğim radyo merkezi stüdyosu tamamlanmıştır.

Şirketlerden elimize geçen demiryollarının yenileştirilmesi, sabit ve değişken aletlerin her türlü ihtiyacı karşılayacak biçimde tamamlanmasına çalışılmaktadır.

Memlekette taşımacılık hacmi artmaktadır. Çeşitli malların gönderilmesini kolaylıkla sağlamak için yeni taşıt araçları sipariş edilmiş ve üç numaralı programda da bu konuya ayrıca yer verilmiştir.
Geçen yıl Divriği’ye ulaştığını gördüğümüz demiryolunun, bu yıl Erzincan’a vardığını ve önümüzdeki yıl içinde de Erzurum şehrine ulaşacağını kıvançla bildiririm.

Arkadaşlar!
Maliyemizde denk bütçe, sağlam ödeme, vergi sistemlerini mükellef yararına iyileştirme, hafifleştirme ve millî paranın istikrarını koruma prensipleri tam bir bağlılık ve başarıyla izlenmekte ve uygulanmaktadır.
Halkın ve çiftçinin vergi yükünü hafifletme yolunda öteden beri güdülen prensibin, imkânların el verdiği oranda uygulanması bu yıl da sürdürülmüştür.

Gelir ve denge vergilerinde, yünlü ve pamuklu kumaşların tüketim vergisinde ve hayvan vergilerinde indirim yapılmış, hayvan vergisinin at ve katıra ait kısmı ile tıbbî ve ilaç maddelerinde tüketim vergisi tamamen kaldırılmıştır.
Bir kısım vergilerde yapılan önemli indirimlere karşın tahsilat, gelir tahminlerine göre geçen yıl da 29 milyon lira bir fazlalık göstermiştir.

Bu yılki tahsilatın da tahminlerden fazla olacağı umulmaktadır.
Ekonomik alandaki gelişmeye uygun olarak her zaman bütçe tahminlerini aşan Devlet gelirinin sürekli artışı, bir yandan vergi indirimlerini belirgin bir program içinde gerçekleştirmeye, diğer yandan çeşitli alanlardaki verimli işlere ve millî savunma hizmetlerine daha çok pay ayırmaya imkân vermektedir.

Sanayi Teşvik Kanunu’ndan yararlanan kuruluşlara dış memleketlerden getirdikleri hammaddelerle makine, araç ve gereçler için verilmiş olan gümrük ayrıcalığı kaldırılarak, adı geçen kanundan yararlanan ve yararlanmayan bütün sanayi mensubuna geçerli olmak üzere, bu çeşitli hammaddelerle makine, alet ve avadanlıkların gümrük resimlerinin çok düşük bir sınıra indirilmesi ve makine, araç ve gereç için muamele alınmamasının kabul edilmesi, memleket sanayii için iyi sonuçlar verecek bir önlem olmuştur.
Bir kısım vergilerimizin düzenleme ve toplama yöntemlerinin düzeltilmesi ve uygulamada sadelik ve birlik sağlanması amacıyla hazırlanarak yüksek Kamutay’a sunulan tasarının bir an önce çıkarılmasını dilerim.

Sayın Arkadaşlarım!
Tekel kurumunun malî tekel, ticarî kuruluş ve malî değerlendirme kurumu karakterini kazanması için gerekli önlemler alınmakta ve istenilen sonuç elde edilmektedir.

Çok değerli ve güzel ürünlerimizden biri olan tütünün, tarımsal uygulamalarını düzeltmek, çiftçinin ürünlerini değerlendirmek ve değer fiyatı ile satmak açısından aydınlatmak ve korumak, tütünlerimizi dünya piyasalarına daha çok tanıtarak, ihracatını en son sınırına çıkarmak yolundaki çabalar iyi sonuçlar vermektedir.
Diğer tekel maddelerinin üretim ve tüketiminde gelişmeler görülmektedir.

Sevgili Arkadaşlarım!
Yüksek öğrenim gençlerini, istediğimiz ve ihtiyaç duyduğumuz gibi millî bilinç sahibi, modern kültürlü olarak yetiştirmek için İstanbul Üniversitesi’nin gelişmesi, Ankara Üniversitesi’nin tamamlanması ve Doğu Üniversitesi’nin yapılan çalışmalarla belirlenmiş olan kurallar içinde, Van gölü civarında kurulması çalışmaları, hızla ve önemle sürdürülmektedir.

Geçen yıl deneylerinin ümit verici nitelikte olduğunu gördüğüm eğitmen okulları çok iyi sonuçlar vermiş ve eğitim kadrosuna bu yıl  1500 kişi daha eklenmiştir. Önümüzdeki yıllar içinde bu sayının arttırılacağı şüphesizdir.

Türk Tarih ve Dil Kurumlarının çalışmaları övünülecek değer ve nitelik göstermektedir. Tarih tezimizi, reddedilmez kanıt ve belgelerle bilim dünyasına tanıtan Tarih Kurumu, memleketin çeşitli yerlerinde yeniden kazılar yaptırmış ve milletlerarası toplantılara başarıyla katılarak verdiği bildirilerle yabancı uzmanların ilgi ve övgülerini kazanmıştır.

Dil Kurumu en güzel ve en verimli bir iş olarak türlü bilimler ile ilgili Türkçe terimleri tespit etmiş ve böylece dilimiz, yabancı dillerin etkisinden kurtulma yolunda temel olacak adımını atmıştır.

Bu yıl, okullarımızda eğitimin, Türkçe terimlerle yazılmış kitaplarla başlamış olmasını kültür yaşamımız yönünden önemli bir olay olarak nitelemek isterim.

Türk gençliğinin kültürde olduğu gibi, spor alanında da amacına ulaşması için yüksek Kamutay’ın onayladığı Beden Terbiyesi kanunun uygulanmasına geçildiğini görmekle kıvançlıyım.

Saygıdeğer Arkadaşlarım!
Vatanın ve rejimin koruyucusu olmakla kalmayıp, en geniş ve gerçek anlamıyla bir barış etkeni,  bir eğitim ve öğretim ocağı olan yenilmez ordumuzun geçen yıl da belirttiğim ve açıkladığım gibi, son sistem silâh ve motorlu araçlarla donatılması yolundaki çalışmalara hız verilmiştir. (Bravo sesleri, şiddetli alkışlar)

Geçen yıl büyük Meclisin kabul buyurduğu ödenek ile bir genel silâhlanma programı yapılmıştır ve  uygulaması ilerlemektedir.
Deniz kuvvetlerimizin kuvvetlenmesi için gerekli olan savaş gemilerinin küçük bir kısmı sipariş edilmiştir. Büyük bir kısmı da sipariş edilmek üzeredir. (Alkışlar).

Bu arada var olan gemilerimizin daha kusursuz bir duruma getirilmesi için önlem alınmaktadır.
Bu yıl Gölcük savaş tersanemizin yapımına başlanacaktır.

Hava programımız da önemle uygulanmaktadır.
Şanlı adını andıkça gönlümüzde sevinç ve sonsuz gurur duyduğumuz değerli ordumuz, bu yaz doğu bölgesinde, doğanın en çetin ve sert şartları içinde yaptığı manevralarda her gün artan gücünü ve yeteneğini bir kez daha göstermiştir. (Şiddetli alkışlar).

Çok değerli komutan ve subaylarımızla kahraman erlerimizi, huzurunuzda övgüyle selâmlarım. (Bravo sesleri, sürekli alkışlar).

Sayın Milletvekilleri! Dış siyasetimizin son yıl içindeki gelişmeleri geçen yıl ana niteliklerini belirttiğim kurallar içinde gelişmiştir.
Son aylar içinde barış, çetin bir sınav geçirdi. Şimdi süresini ancak bir zaman sonra anlayabileceğimiz yeni bir sessizlik dönemi içindeyiz.

Barış, milletleri refah ve mutluluğa eriştiren en iyi yoldur. Fakat bu kavram bir kez ele geçirilince sürekli özen, ilgi ve her milletin ayrı ayrı hazırlığını gerektirir.

Memleketimizin her gün daha çok güçlenmesini sağlamak için her alanda, her türlü olasılığa karşı koyabilecek bir durumda bulunmak ve dünya olaylarının bütün gelişimini büyük bir dikkatle izlemek, barış sever siyasetimizin dayandığı kuralların başlıcalarıdır. (Bravo sesleri, alkışlar).

Milletlerin güvenliği, ya iki taraflı ya da çok taraflı genel ve ortak anlaşmalarla, uzlaşmalarla sağlanabilir diye kesin nitelikte ortaya atılan ve her biri diğerine ters düşen prensipler, barışın korunması için bizim yönümüzden kesin ve doğru sayılamaz ve doğru olamaz. (Bravo sesleri). Bunların her birini coğrafî ve siyasî gereği ve duruma göre kullanarak barış yolundaki özeni gerçeklere uydurmak her millet için ayrı bir görevdir.

Cumhuriyet hükümeti bu gerçeği görmüş, uygulamış, en yakın komşularıyla olduğu kadar en uzak devletlerle olan ilişkilerini, dostluklarını, anlaşmalarını ona göre düzenlemeyi bilmiş ve böylece dış siyasetimizi sağlam kurallara dayandırmıştır. (Alkışlar).
Balkan siyaseti, Balkan devletlerinin ayrı ayrı ve ortak yararlarının en açık bir belirtisi, Balkan milletlerinin her birinin ayrı ayrı güçlenmesi de barış yolundaki dinamik düşünce biçiminin uygulamalı bir örneğidir.

Burada sevinçle belirtmek istediğim bir olay, Balkan milletlerinin birbirleriyle tam anlamıyla yakınlaşmalarına güçlü bir neden olmuştur. Ve yarın için de ümitlerle dolu bir eserdir. Selanik’te Balkan Antlaşması devletleri adına Konsey Başkanı ve Sayın Yunan Başbakanı General Metaksas ile Sayın Bulgar Başbakanı Mösyö Köse İvanof arasında imza edilmiş olan anlaşmadan söz etmek istediğim anlaşılmıştır. Bu anlaşma, barış yolundaki sürekli çabalarımızın ve Balkan devletlerinin izlemeyi sürdürdükleri sağlam politikanın iyi bir biçimde ortaya çıkmasıdır.(bravo sesleri).

Yine aynı gerçekler, aynı dinamizm ve aynı yüksek amaçlar, Sadabat Antlaşması taraflarının geçmişten miras kalmış boş inanışlarını bir anda yıkarak ilişkilerini yeni ve verimli temellere dayandırmayı bildiklerini göstermiştir.
Türkiye’nin diğer devletlerle olan ilişkileri geçen yıl açıklıkla belirttiğim yolda dostça gelişimler izleyerek ilerlemeyi sürdürüyor.
Hatay sorunun son yıl içinde geçirmiş olduğu evreleri bilmektesiniz.

Bu millî davayı bir Türk-Fransız dostluk anlaşması ile sonuçlandırmak yolundaki çalışma başarı ile sona erdi.
Türk ve Fransız askerlerinin geçici ve ortak işgali, bu anlaşmanın açık belirtisi oldu. Bu nedenle sükün yerleşti ve seçimler tamamlandı. Sonunda Hatay, Millet Meclisi’ne ve bağımsızlığına kavuştu. (Bravo sesleri, şiddetli ve sürekli alkışlar). Bağımsız Hatay devleti bugün güvenlik güçlerini düzenlemek ve memleketin iç güvenliğini de kendi imkanlarıyla sağlamayla uğraşmaktadır. Bunun da yakında başarılacağını ümit ediyoruz.

Geçen yıl, “Yarınki Türk-Fransız ilişkilerinin dilediğimiz yolda gelişmesine Hatay işinin iyi bir yönde gelişmesi temel bir ölçü ve unsur olacaktır.” demiştim. Doğrusu, Hatay işindeki Türk-Fransız anlaşması iki devlet arasındaki ilişkileri çok dostça bir duruma getirmiştir.
Hatay işinde sağlanan sonuçların devamlılığı, Türk-Fransız dostluğunun da gelişme ve berraklaşmasında temel oluşturacağı düşüncesindeyim.

Cumhuriyet hükümeti geçen yıllardaki çeşitli devletlerle, ekonomik ilişkilerini düzenleyen sözleşme ve anlaşmalar imza etmiş bulunuyor. Bu arada İngiltere hükümeti ile yapılan ticaret anlaşması ve aynı zamanda 16 milyon İngiliz liralık bir ticaret ve silâh kredisi sözleşmesini belirtmek isterim ki, aslında bununla ilgili kanun yüksek onayınıza sunulmuştur.

Birkaç gün önce memleketimizi ziyaret eden Almanya’nın seçkin Ekonomi Bakanı Bay Funk ile 150 milyon marklık bir kredinin esaslarında anlaşmaya varılmıştır. Ayrıntılar yakında iki hükümet arasında belirlenecektir.
Bu kredi anlaşmalarını, memleketimizin malî saygınlığına karşı gösterilen ciddî güvenin ve dış siyasetimizdeki dürüst gelişmelerin bir sonucu olarak düşünmek gerekir. (Bravo sesleri).

Hükümetin imzaladığı sözleşmeler içinde hukukî alanda çeşitli anlaşmalar bulunduğu gibi egemenliğe kavuşan dost Mısır devleti ile imzalanan bir de dostluk ve konsolosluk sözleşmesi bulunmaktadır.

Büyük komşu ve dostumuz Sovyet Birleşik Cumhuriyeti ile geçen yıl içinde yeni bir sınır anlaşması imza edilerek iki memleketin sınır ilişkileri bu şekilde iki tarafın deneyimlerinin gösterdiği sağlam temellere bağlanmıştır. Bu anlaşmanın yakında yürürlüğe konulması beklenmektedir.

Yine geçen yıl içinde, İtalya Hükümeti, Montrö’de imzalanan ve devletlerin katılımına açık bırakılan Boğazlar Anlaşmasına katılmış ve bu büyük komşu memleketin bize karşı olan dostça tutumuna memleketimiz de aynı dostça duygularla karşılık vermiştir.
Büyük Meclise, şimdiye kadar olduğu gibi bütün işlerinizde başarılar dilerim. (Şiddetli ve sürekli alkışlar)

Celâl Arat (Yozgat): Çok yaşasın Atatürk…