Birinci İnönü Muharebesi’nin, 101. Yıl Dönümü Kutlu Olsun.
30 Haziran 2023
Yunanlar, yeni kurulmuş olan düzenli ordunun daha fazla güçlenmesine fırsat vermemek ve Sevr’in şartlarını zorla kabul ettirmek amacıyla 6 Ocak’ta Bursa ve Uşak bölgelerinden Eskişehir-Afyon istikametinde harekete geçti. Türk kuvvetlerinin üç katı civarındaki Yunan kuvvetleri, 9 Ocak’ta İnönü yakınlarına gelerek saldırıya başladı. Yunanların İnönü siperlerine karşı giriştikleri bu taarruz, çetin Türk direnişi karşısında kırılmış ve düşman 11 Ocak’ta geri çekilmek zorunda kalmıştır. Bu başarı TBMM’de ve başta Nutuk olmak üzere yakın tarihimizin belli başlı kaynaklarında Birinci İnönü Zaferi olarak adlandırılmıştır.
Yunan kuvvetlerinin düzenli Türk ordusu karşısındaki bu ilk yenilgisi, Meclisin 13 Ocak günkü oturumunda sevinçle karşılanmış; durumu değerlendiren heyecanlı ve hararetli konuşmalar yapılmış, basında ve Anadolu’nun her tarafında coşku ile kutlanmıştır. Türk ordusunun bu başarısı, TBMM’nin içeride ve dışarıda otoritesini artırmıştır. Ayrıca Ankara’daki yeni devletin anayasasının kabulüne imkân sağlamıştır.
Birinci İnönü Zaferi, dış politikada da önemli sonuçlara yol açmıştır. Kısa bir süre sonra İtilaf Devletleri Türkiye ile ilişkilerini yeniden gözden geçirip, Şark meselesine (Doğu sorunu) yeni bir çözüm bulmak için Londra’da bir konferans toplamayı kararlaştırmış ve Mustafa Kemal Paşa’nın temsil ettiği TBMM hükûmetini bu konferansa davet etmiştir. Diğer yandan TBMM hükûmeti ile dostluk antlaşması yapmak için tereddütlü bir hava içinde bulunan Sovyetlerle zaferin ardından 16 Mart 1921’de Moskova Antlaşması imzalanmıştır.
Birinci İnönü Zaferi’nin 101. yıl dönümünde Cumhuriyetimizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk başta olmak üzere Millî Mücadele kahramanlarımızı saygı, minnet ve rahmetle anıyoruz.
Atatürk Araştırma Merkezi Başkanlığı