Kurtuluşunun 95. Yıldönümünde Erzurum Paneli
27 Haziran 2023
KURTULUŞUNUN 95. YILDÖNÜMÜNDE ERZURUM PANELİ
(20 Mart 2013 / ANKARA)
Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi Başkanlığı ile Erzurum İktisadi Sosyal Araştırma ve Yardımlaşma Vakfı işbirliğinde 20 Mart 2013 tarihinde Ankara’da “Kurtuluşunun 95.Yıldönümünde Erzurum” konulu panel düzenlendi.
Panel saat 13:30’da Yüksek Kurum Konferans Salonunda açılış töreniyle başladı. ESAV Erzurum Vakfı Genel Başkanı Veysel Karani AKSUNGUR, Atatürk Araştırma Merkezi Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ali BEYHAN ve Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Başkanı Prof. Dr. Derya ÖRS birer açılış konuşması yaptılar.
ESAV Erzurum Vakfı Genel Başkanı Aksungur, sözlerine Erzurum’un coğrafî konumundan bahsederek başladı. Tarih boyunca gözlerin üzerinde olduğu bir şehir olan Erzurum’un, İpek Yolu’nun önemini kaybetmesi ve yıllarca demir perde ülkesine komşu olması dolayısıyla yatırımlar açısından sorun yaşadığını belirtti. Atatürk Araştırma Merkezi ve Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu’nun ülkemizin güzide kurumlarından olduğunu söyleyen Aksungur, başkanlarımıza, Erzurum’un geleceğini konuşmak ve bakış açısı kazandırmak için böyle bir panele ev sahipliği yaptıkları için teşekkürlerini arz etti.
Merkezimiz Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ali Beyhan yaptığı konuşmada; tarih boyunca pek çok defa işgale uğramış ve kurtulmuş olan serhat şehrimiz Erzurum’un ve ülkemizin bir daha böyle kötü günleri yaşamaması temennisinde bulunarak sözlerine başladı. İki gün önce 98. yıldönümünü idrak ettiğimiz Çanakkale Zaferi’nin meçhul kahramanlarını da şükranla yâd edip kendilerine rahmet dileyen Beyhan, modern zamanda serhat şehrinin anlam değiştirdiğini, iç kesimlerdeki bir şehirden farkının bugün için kalmadığını, serhat şehirlerinin kaderini ise, tarihinde şanlı ve hüzünlü sayfalara sahip olması şeklinde nitelendirdi. 95. kurtuluş yıldönümünü idrak ettiğimiz şu günde canlarını feda edenleri, bilhassa meçhul kalan kahramanlarımızı da dile getirerek rahmetle anan Beyhan, Erzurum’un ve ülkemizin bu sıkıntılara bir daha duçar olmaması temennisinde bulundu.
Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Başkanı Prof. Dr. Derya ÖRS, böyle bir panele ev sahipliği yapmaktan iftihar duyduğunu belirterek sözlerine başladı. ÖRS, Anadolu’nun aslında en küçük biriminden en büyük birimine kadar başlı başına bir destan olduğunu, bu bağlamda Erzurum’un tarihi boyunca çok yıkıma uğradığını, şehri her ele geçirenin iyi veya kötü bir şekilde buraya damgasını vurduğunu, en son olarak Rus işgalinden kurtulup ebediyen Türk şehri olarak damgalandığını belirtti. Anlık hatırlama, program ve söyleşilerin berhava olmamasına dikkat çeken Örs, yeni nesillere, fikirlerde yer tutacak şekilde bunların anlatılması gerektiğini, asıl olanın, bu kötü günlerin bir daha yaşanmamasını sağlayacak bir ülkenin inşa edilmesi olduğuna işaret etti. İster kişileri, ister kurumları olsun onları anlamanın, anmaktan daha üstün bir değer olduğunu ifade eden Örs, sözlerin mutlaka yerini bulacağını, bilinçli olursa bunun daha değerli olacağını dile getirdi.
Açılış konuşmalarının ardından “Milli Mücadele ve Cumhuriyet Döneminde Erzurum” konulu Panele geçildi. “Kuruluşundan 20. Yüzyıl Başlarına Kadar Erzurum Tarihi” başlıklı ilk tebliğini sunan Ercan Demirci; Erzurum’un varlık sebebinin ticaret olduğunu söyleyerek tekrar bu günlerine dönmesi gerektiğini söyledi. Kurumumuz uzmanlarından Mukaddes Arslan “Erzurum Kongresi ve Tarihi Önemi” başlıklı tebliğinde; kongre sürecinden ve Sivas Kongresi’ne giden yoldan bahsetti. Erzurum Kongresi’ne katılan delegelerden de bahseden Arslan, yöresel olan Erzurum Kongresi’nin, aldığı kararlar itibariyle millî bir hüviyet taşıdığını belirtti. “İşgalden Kurtuluşa Erzurum” başlıklı tebliği ile Prof. Dr. İbrahim Ethem Atnur, şehirlerin işgalinin ardından bir göç hadisesi olduğunu ve Rus işgaline giren Erzurum’un bilhassa Hasankale Erzurum arasında çok insanını kaybettiğinden bahsetti. Son sunumu ise Dr. Atila Bedir, “Erzurum’un Yatırım ve Gelişme Potansiyeli” başlıklı tebliği ile yaptı. Erzurum’un yatırımlara açık olduğunu ve müteşebbislerin bu konuda teşvik edilmesi gerektiğinden bahsederken, Ortaöğretimde okullaşma oranının % 55 civarında olduğunu ve bu oranla 81 il arasında 65.sırada yer aldığına vurgu yaparak, eğitim ve kalkınma ilişkisini irdeledi.
Oturumun ardından Şair Şerif ÇÖPÜRGENSLİ şiir dinletisine geçildi. Daha sonra sahneye TRT THM sanatçısı Selma Algül Oflaz çıkarak Erzurum ve seferberlik türkülerinden örnekler sundu.
